In mijn vorige bijdrage schreef ik over de grote invloed van zelfstandige bestuursorganen (zbo's) op onze samenleving. Ter toelichting gaf ik het voorbeeld van het beleid van DNB rond de rekenrente voor pensioenverplichtingen. Door dit beleid vreest menig pensioengerechtigde inmiddels voor de waarde(vastheid) van zijn pensioen. In dit artikel bekijk ik het zbo in zijn rol als controleur/toezichthouder. Ik ga in op de rol van de AFM als hoeder van verantwoorde hypotheekvertrekking. Haar invulling van het begrip zorgplicht leidt er feitelijk toe dat banken geen, of slechts mondjesmaat, hypotheken aan hardwerkende zelfstandigen en vermogende particulieren verstrekken. Verder lijkt het er steeds meer op dat het circus van zbo's die toezien op de zorg, het werken daar inmiddels letterlijk onmogelijk heeft gemaakt. Het is tijd voor een herbezinning op de rol van het zbo als controleur.
(Three Lions/Getty Images)
Naar aanleiding van mijn vorige artikel ‘Fifty shades of Brexit’ en mijn openbare brief aan de Europese Raad, heb ik vragen gekregen over de daarin geformuleerde oproep. De brief roept met name de EU op haar standpunt rond de Backstop te heroverwegen. Deze is niet acceptabel voor het Britse parlement en draagt ook overigens na ‘departure day’ 29 maart niet bij tot harmonie tussen de bij de Brexit betrokken partijen. Op de gerezen vragen ga ik in dit artikel verder in. Ook presenteer ik hierin de uitkomsten van mijn Brexit-monitor over het derde kwartaal 2018.
Voor de vierde keer breng ik in kaart hoe de opbrengsten van overheidshandelen voor burgers zich verhouden tot de lasten daarvan. Het geeft een verrassend inzicht in de resultaten van de gemaakte keuzes. In deze editie van de General Government Performance Index kijk ik ook hoe deze prestaties zich vertalen in politiek draagvlak voor het gevoerde beleid.
De meest recente versie van mijn jaarlijkse General Government Performance Index (GGPI 2017) laat zien dat de meeste landen in de zuidelijke EU-regio steeds verder gebukt gaan onder een alleen maar toenemende financieringslast en dat overheden steeds minder in staat zijn voor burgers relevante prestaties te leveren. Dit is zorgelijk en tast EU-verbanden aan en ondermijnt de cohesie tussen landen en burgers. Dit artikel poogt de vinger op de zere plek te leggen en oorzaak en gevolg in kaart te brengen.
Zijn Michel Barnier en David Davies na vijf Brexit-gespreksronden uitgepraat? - Foto: La Voz de Galicia (Emmanuel Dunard/AFP)
De Brexit-countdown teller is op 29 maart jl. gaan tikken en zal eind maart 2019 resulteren in het vertrek van het Verenigd Koninkrijk (VK) uit de EU. Tussen deze twee datums moet nog een hoop gebeuren, wil dat vertrek niet een verwoestend spoor van onduidelijkheden, frustraties, beschadigde relaties, handelsbarrières, onbetaalde rekeningen en dergelijke achterlaten. Deze editie van de Brexit-monitor gaat uitgebreid in op de toenemende druk die dit proces van alle kanten zet op de Britse regering en hoe lastig het voor haar is zich hiertegen te verweren.
Photo credit: Natalie-Oxford- https://twitter.com/Natalie_Oxford/status/875001457476608001
De kiezer blijft een onvoorspelbaar wezen en ook dit keer lijken de conservatieve strategen zich te hebben vergist in de wil van het Britse volk. De positie van premier May is verder verzwakt. Welke gevolgen heeft dat voor de Brexit-onderhandelingen met de EU? In deze aflevering van de Brexit-monitor probeer ik daar een antwoord op te vinden en breng ik in kaart hoe de economieën van Groot-Brittannië, Nederland en de Europese Unie tot en met het eerste kwartaal van 2017, op een aantal voor de gevolgen van de Brexit belangrijke parameters hebben gereageerd.
De Brexit is een feit en de spanningen lopen op, zowel in Groot-Brittannië als aan de andere kant van het Kanaal. Partijen positioneren zich voor de onderhandelingen over de Britse uittreding uit de Europese Unie en het is duidelijk dat de uitgangspunten nogal verschillend zijn. Mijn Brexit monitor volgt de politieke bewegingen van de Britten en kijkt op basis van de nu bekende cijfers (tot en met het vierde kwartaal 2016) hoe de Britse economie reageert op de Brexit.
Hoe is het de Britten politiek vergaan nadat ze zich op 23 juni 2016 uitspraken voor het uittreden uit de EU? Zijn er, zonder dat er nog concrete stappen zijn gezet in die richting, al indicaties hoe de economie reageert op het vooruitzicht de EU de rug toe te keren? Mijn Brexit monitor volgt de politieke bewegingen van de Britten en kijkt op basis van de nu bekende cijfers (tot en met het derde kwartaal 2016) hoe de Britse economie reageert op de Brexit.
Hoe zou het zijn om in een land te leven dat geregeerd wordt door een politicus met een populistische agenda? Hoe gaat zo’n regeringsleider om met de beloften die hij heeft gemaakt en slaagt hij er ook in deze waar te maken? Wat doet zoiets met een land? De komende tijd wil ik me hierin verdiepen. In een eerste artikel over (de opkomst en neergang van) hedendaagse door populistische leiders bestuurde staten, zoem ik in op het Venezuela van de inmiddels overleden socialistische populist Hugo Chávez.
Nadat de uitslag van het Brexit-referendum in zijn volle omvang tot iedereen doordrong, bleek dat de Britten geen seconde hadden nagedacht op welke wijze de terugtrekking uit de Europese Unie dan wel zou moeten plaatsvinden. De opluchting was daarom ook groot dat de beurs, het Britse pond en de economie als geheel niet meteen in elkaar stortten. Sommigen beweren zelfs dat het allemaal wel mee gaat vallen. De vraag is echter of dit ook zo is naarmate de Brexit echt handen en voeten gaat krijgen. Om hier inzicht in te krijgen heb ik de Brexit-monitor samengesteld, die ik vanaf nu ieder kwartaal zal actualiseren.
De euro is bijna niet meer uit ons dagelijks doen en laten weg te denken, het is een integraal en vanzelfsprekend onderdeel geworden van ons financieel handelen. De tijd dat we euro's nog terugrekenden naar de gulden ligt inmiddels een poos achter ons. Toch is de euro omstreden, zeker onder economen. Joseph Stiglitz, econoom en Nobelprijswinnaar, betoogt dat de euro de EU splijt. In dit artikel onderzoek ik de verschillende argumenten en afhankelijkheden en besluit ik met een suggestie om burgers meer betrokken te krijgen bij noodzakelijke hervormingen.
De afgelopen maand lag het kabinet onder vuur over het door haar gevoerde beleid met betrekking tot het bestrijden van de crisis. Met de komende verkiezingen in het vooruitzicht is dit niet verwonderlijk, maar opmerkelijk is wel dat ook de ING en de Rekenkamer hierin stelling namen. Hebben wij het slechter gedaan dan de ons omringende landen of doen we het juist goed? In dit artikel probeer ik feiten en perceptie te ontwarren en een lans te breken voor een objectievere, minder macro-economische benadering van het meten van overheidsprestaties.
Onder druk van economische en maatschappelijke ontwikkelingen is het aantal zzp’ers sinds het begin van deze eeuw aanzienlijk toegenomen. Dit komt de flexibiliteit van de arbeidsmarkt ten goede en speelt in op de behoefte van grote groepen werkenden om meer controle te hebben over hun werkzame bestaan. Hoe positief dit moge zijn, er zijn ook valkuilen met grote maatschappelijke implicaties. Een gebrekkige oudedagsvoorziening is daar een van. Dit blog poogt hiervoor een oplossing aan te dragen en hoopt en passant ook wat andere onvolkomenheden in het huidige systeem recht te zetten.
Iedere maand worden we weer opgeschrikt door berichten dat de dekkingsgraad van onze pensioenen verder onder druk is komen te staan. Wonderlijk genoeg is ook het belegd vermogen van de Nederlandse pensioenfondsen de afgelopen tien jaar enorm gestegen. Moeten we ons zorgen maken over de kwaliteit en houdbaarheid van ons pensioenstelsel? In dit blog probeer ik hierin inzicht te krijgen en rijpt mijn vermoeden dat de hoogte van de dekkingsgraad in toenemende mate neerwaarts beïnvloed gaat worden door de recent door De Nederlandsche Bank gewijzigde methodologie voor de berekening van pensioenverplichtingen. Dit draagt niet bij tot het vertrouwen in het pensioenstelsel en ondermijnt het draagvlak voor de noodzakelijke hervormingen daarvan.
Sinds de tijd van de Verlichting zijn steeds meer overheden gericht op het verbeteren van het welzijn van hun burgers. De vraag is echter hoe goed zij daarin slagen en welke impact beleid heeft op dat welzijn. Aan de hand van de door mij ontwikkelde General Government Performance Index tracht ik daar inzicht in te krijgen. Uiteindelijk gaat het er om dat de politiek beleid voert waar de burger wat aan heeft. Dat valt voor een groot aantal landen helemaal niet mee. Deze blog inventariseert welke ontwikkelde economieën het goed doen en welke juist worstelen met het leveren van voor burgers relevante prestaties. Tevens doe ik een poging te doorgronden wat daar de kritische succesfactoren voor kunnen zijn.
De NS staat erg in de schijnwerpers op dit moment en daar is ook aanleiding toe. De Fyra-enquête en het gesjoemel rond regionale spoor concessies roepen veel vraagtekens op over de wijze waarop de NS georganiseerd is, bestuurd wordt en de mate van professionaliteit waarmee het haar taken uitoefent. Desondanks laat deze blog zien dat het met de kwaliteit van de NS ondanks de doorgevoerde bezuinigingen en reorganisaties eigenlijk helemaal niet zo slecht gesteld is, zeker als je dit afzet tegen de prestaties van spoorwegen in de ons omringende landen en de hoeveelheid subsidie die zij (wél) krijgen. Dat daarmee dan ook tegelijkertijd alle rek uit de organisatie is gehaald, verklaart waarschijnlijk ook het onvermogen om van de kerntaak (vervoer over het spoor) afwijkende processen in goede banen te leiden.
Het is alsof in Nederland ten aanzien van bestuurders van financiële instellingen de sharia is ingevoerd. Op basis van vage normen zonder verifieerbaar gezag worden zij die het wagen in aanmerking te komen voor een te hoge vaste beloning of bonus, publiekelijk verbaal gestenigd. Voetballers zijn in dat licht een stuk beter af! De Tweede Kamer speelt een opmerkelijke rol, en treedt hierbij mijns inziens buiten haar taakstelling. Dat is ongezond en onwenselijk. Dit neemt niet weg dat er wel degelijk overwegingen zijn die overheidsbemoeienis met de omvang en ijkpunten van de beloningen van bestuurders van financiële instellingen rechtvaardigen. In dit blog tracht ik aan te geven waar naar mijn mening, de grenzen van politiek aanvaardbare bemoeienis liggen.
Binnenkort gaat ABN Amro weer ‘naar de beurs’. Interessant zal zijn hoe de bank zich gaat presenteren. Op welke wijze is geleerd van het verleden, wat gaat men anders doen, hoe zal de Staat haar belang beschermen en wat voor beschermingsconstructie zal men inzetten? Er is nog weinig losgelaten, maar laten we hopen dat niet terug teruggegrepen wordt op instrumenten die aantoonbaar gefaald hebben en niet in het belang zijn van hen, die direct en indirect bij de bank betrokken zijn. Of dat nu klanten, personeel, dienstverleners, aandeelhouders of belastingbetalers zijn. Voor we het weten giert het kortetermijnresultaat weer als adrenaline door de bestuurskamer. In dit blog houd ik een pleidooi voor een andere benadering van aandeelhouderschap (dit blog is in verkorte vorm ook gepubliceerd in het FD van 25 februari 2015).
Dat Griekenland een probleemland is, weten we zo langzamerhand wel. Of het nog goed gaat komen tussen dat land en de rest van de EU valt inmiddels te bezien, maar wat mij betreft is er geen echte oplossing denkbaar zonder akkoord. Tegelijkertijd is het onwaarschijnlijk hoeveel mis is gegaan op weg naar de huidige situatie. We vergeten kennelijk snel, zijn naïef en/of opportunistisch. Een ‘opfrisblog’ met wat afsluitende gedachten over verleden, heden en toekomst van de Euro en Europa.
De pomphouders in de grensstreek staat het water aan de lippen….althans, als je de BOVAG en andere belangenvertegenwoordigers van deze sector mag geloven. De accijnsverhoging op diesel per 1 januari 2014 van €0,03 per liter heeft naar het schijnt een dramatische stroom dieselvluchtelingen de grens over gedreven en brengt de sector tot wanhoop. Om de sector van een ondergang te behoeden heeft een aantal betrokkenen een kort geding aangespannen tegen de Staat waarin op 3 februari uitspraak wordt gewezen. Deze blog tracht op basis van argumenten en feiten te laten zien dat de werkelijkheid een stuk minder dramatisch hoeft te zijn dan wordt voorgesteld en dat objectief beschouwd omrijden voor goedkopere diesel in het algemeen geld kost, en niet oplevert.