Het kan vreemd lopen in de politiek. Geesten uit het verleden kunnen lange schaduwen vooruitwerpen. De ‘Teeven-deal’ is er ook zo één. Iedereen heeft er een mening over en nu staat zelfs de politieke toekomst van het Kabinet Rutte II op het spel. Maurice de Hondt heeft ‘onderzocht’ dat 51% van de kiezers vindt dat Rutte naar aanleiding van deze kwestie moet opstappen. Een goede aanleiding dus om de 431 pagina’s van het Rapport van de Onderzoekscommissie Ontnemingsschikking door te worstelen en hierover zelf een mening te vormen, in plaats van kritiekloos anderen (in dit geval de media, die zelf overigens de aanstichters zijn van deze uitslaande brand) na te praten. Een wat langere blog dit keer.
Volgens sommigen zijn wij in oorlog met IS, volgens anderen is IS alleen in oorlog met ons. Hoe het ook zij, IS en het jihadisme in het algemeen, vormen een meer dan serieuze bedreiging voor onze samenleving en er zijn geen gemakkelijke antwoorden hoe hier snel van verlost te zijn. Verontrustend is het te zien hoe het jihadisme populistisch wordt uitgenut voor politiek gewin. Populistische politiek heeft altijd makkelijke antwoorden op lastige problemen. In dit blog tracht ik inzicht te krijgen in het jihadistisch-salafisme van terreurorganisaties als Al-Qaida, IS, Al-Shabaab en Boko Haram, in hun doelstellingen en welke invloed populistische politici door hun uitspraken en handelen hierop hebben in het realiseren daarvan.
Onder druk van economische en maatschappelijke ontwikkelingen is het aantal zzp’ers sinds het begin van deze eeuw aanzienlijk toegenomen. Dit komt de flexibiliteit van de arbeidsmarkt ten goede en speelt in op de behoefte van grote groepen werkenden om meer controle te hebben over hun werkzame bestaan. Hoe positief dit moge zijn, er zijn ook valkuilen met grote maatschappelijke implicaties. Een gebrekkige oudedagsvoorziening is daar een van. Dit blog poogt hiervoor een oplossing aan te dragen en hoopt en passant ook wat andere onvolkomenheden in het huidige systeem recht te zetten.
De schokgolven van de conflicten in het Midden-Oosten bereiken inmiddels ook onze leefomgeving in alle hevigheid en confronteren ons met een beleid waar ‘wij’ lange tijd zelf medeverantwoordelijk voor zijn geweest. Nu vluchtelingen de grenzen van de EU overlopen, moeten we ons instellen op een nieuwe realiteit. Dit blog onderzoekt de aanleiding en omstandigheden van het huidige vluchtelingendrama, hoe de Nederlandse inzet bij de opvang van vluchtelingen zich verhoudt tot de rest van de EU en hoe we als land met het vluchtelingenvraagstuk om (kunnen) gaan.
Heeft Corporate governance ons gebracht wat we ervan hadden verwacht? Velen denken van niet en zelfs een van de voorzitters van de Monitoringscommissie Corporate Governance Code vraagt zich af of we niet helemaal opnieuw aan de slag moeten. Een duidelijk signaal en alleen daarom al verdient het onderwerp aandacht. In deze blog probeer ik te onderzoeken op welke punten de schoen wringt en hoe ‘Good governance’ kan helpen om Corporate governance naar een aansprekender en werkbaarder niveau te brengen.
Iedere maand worden we weer opgeschrikt door berichten dat de dekkingsgraad van onze pensioenen verder onder druk is komen te staan. Wonderlijk genoeg is ook het belegd vermogen van de Nederlandse pensioenfondsen de afgelopen tien jaar enorm gestegen. Moeten we ons zorgen maken over de kwaliteit en houdbaarheid van ons pensioenstelsel? In dit blog probeer ik hierin inzicht te krijgen en rijpt mijn vermoeden dat de hoogte van de dekkingsgraad in toenemende mate neerwaarts beïnvloed gaat worden door de recent door De Nederlandsche Bank gewijzigde methodologie voor de berekening van pensioenverplichtingen. Dit draagt niet bij tot het vertrouwen in het pensioenstelsel en ondermijnt het draagvlak voor de noodzakelijke hervormingen daarvan.
Sinds de tijd van de Verlichting zijn steeds meer overheden gericht op het verbeteren van het welzijn van hun burgers. De vraag is echter hoe goed zij daarin slagen en welke impact beleid heeft op dat welzijn. Aan de hand van de door mij ontwikkelde General Government Performance Index tracht ik daar inzicht in te krijgen. Uiteindelijk gaat het er om dat de politiek beleid voert waar de burger wat aan heeft. Dat valt voor een groot aantal landen helemaal niet mee. Deze blog inventariseert welke ontwikkelde economieën het goed doen en welke juist worstelen met het leveren van voor burgers relevante prestaties. Tevens doe ik een poging te doorgronden wat daar de kritische succesfactoren voor kunnen zijn.
De NS staat erg in de schijnwerpers op dit moment en daar is ook aanleiding toe. De Fyra-enquête en het gesjoemel rond regionale spoor concessies roepen veel vraagtekens op over de wijze waarop de NS georganiseerd is, bestuurd wordt en de mate van professionaliteit waarmee het haar taken uitoefent. Desondanks laat deze blog zien dat het met de kwaliteit van de NS ondanks de doorgevoerde bezuinigingen en reorganisaties eigenlijk helemaal niet zo slecht gesteld is, zeker als je dit afzet tegen de prestaties van spoorwegen in de ons omringende landen en de hoeveelheid subsidie die zij (wél) krijgen. Dat daarmee dan ook tegelijkertijd alle rek uit de organisatie is gehaald, verklaart waarschijnlijk ook het onvermogen om van de kerntaak (vervoer over het spoor) afwijkende processen in goede banen te leiden.
Nederland wordt door de grote politieke versnippering in zowel de Tweede als de Eerste Kamer steeds onbestuurbaarder. Partijen profileren zich op partijpolitieke verschillen, waardoor het debat over bestuur belangrijker wordt dan de kwaliteit van het bestuur zelf. Nog even en we zakken weg in een groot moeras van politieke machteloosheid dat gevoed wordt door en drijft op een verouderd kiesstelsel. Aan de hand van een simulatie van het districtenstelsel naar Brits model in Nederlandse verhoudingen, onderzoek ik in dit blog de knelpunten in het Nederlandse politieke systeem, mogelijke alternatieven en varianten daarop. Het is echter in de eerste plaats een oproep aan de politiek haar verantwoordelijkheid nemen en te komen tot een bestuurbaarder Nederland.
Het is alsof in Nederland ten aanzien van bestuurders van financiële instellingen de sharia is ingevoerd. Op basis van vage normen zonder verifieerbaar gezag worden zij die het wagen in aanmerking te komen voor een te hoge vaste beloning of bonus, publiekelijk verbaal gestenigd. Voetballers zijn in dat licht een stuk beter af! De Tweede Kamer speelt een opmerkelijke rol, en treedt hierbij mijns inziens buiten haar taakstelling. Dat is ongezond en onwenselijk. Dit neemt niet weg dat er wel degelijk overwegingen zijn die overheidsbemoeienis met de omvang en ijkpunten van de beloningen van bestuurders van financiële instellingen rechtvaardigen. In dit blog tracht ik aan te geven waar naar mijn mening, de grenzen van politiek aanvaardbare bemoeienis liggen.
Europa is dagelijks nieuws en het moet gezegd, de beelden die bij ons binnen komen zijn niet altijd even positief. Vraagtekens bij het democratisch gehalte van de EU, de effectiviteit van het bestuur en de kloof tussen noord en zuid zijn dankbare onderwerpen voor de media en een (te groot?) aantal lokale politici. Dit vraagt om verdieping. Zoals zo vaak bij nadere beschouwing zijn beelden niet altijd compleet of juist, en levert een zoektocht interessante impulsen op voor nieuwe inzichten en gedachten. In vier delen heb ik van deze zoektocht verslag gedaan. Dit is de samenvatting van mijn belangrijkste bevindingen
In het laatste deel van mijn Reflecties op Europa, 'Pluriformiteit van de controle', ga ik in op de wijze waarop in Europa het wetgevende proces is georganiseerd en dan met name wie daarbij betrokken zijn. Ik verbaas me over het feit dat een burger in Malta 18 keer meer invloed heeft in de EU dan een burger in Duitsland, meen dat de taak van de Raad van de Europese Unie op de verkeerde plek is belegd en geef in overweging niet alleen de burgers, maar ook andere belanghebbenden te betrekken bij het proces van besluitvorming rond wetgeving.
In het derde deel van mijn zoektocht naar wat 'Europa' beter moet doen om haar sociale legitimiteit te verbreden en haar draagvlak onder haar burgers te vergroten gaat het over de kwaliteit van het bestuur in de lidstaten. Er bestaat tussen de lidstaten een groot verschil in kwaliteit van het bestuur. Als de kwaliteit onder de maat is, hoe kunnen lidstaten dan samen optrekken binnen een federatief verband? Hoe kijken de burgers van de Europese Unie aan tegen landen die de kantjes er van af lopen en wat vinden de burgers in die landen er zelf van? In 'Vrijwillig, maar niet vrijblijvend' spreek ik mij uit voor een minimum standaard voor de kwaliteit van het bestuur en geef ik in overweging hiervoor aansluiting te zoeken bij een objectieve en eenvoudige standaard.
In het tweede deel van mijn zoektocht naar wat 'Europa' beter moet doen om haar sociale legitimiteit te verbreden en haar draagvlak onder haar burgers te vergroten gaat het over unanimiteit in de Europese besluitvorming. Lidstaten hebben ten aanzien van bepaalde besluiten een vetorecht, hetgeen een belangrijke inbreuk is op het democratisch gehalte van de besluitvorming in de Unie. Wat levert deze inbreuk op en wat kost het ons? In 'De onmacht van de unanimiteit' ga ik hier verder op in en spreek ik me uit voor een verdergaand federatief verband voor Europa.
Europa is dagelijks nieuws en het moet gezegd, de beelden die bij ons binnen komen zijn niet altijd even positief. Vraagtekens bij het democratisch gehalte van de EU, de effectiviteit van het bestuur en de kloof tussen noord en zuid zijn dankbare onderwerpen voor de media en een (te groot?) aantal lokale politici. Dit vraagt om verdieping. Zoals zo vaak bij nadere beschouwing zijn beelden niet altijd compleet of juist, en levert een zoektocht interessante impulsen op voor nieuwe inzichten en gedachten. In vier delen doe ik van deze zoektocht verslag. In het eerste deel gaat het over sociale legitimiteit en draagvlak.
Binnenkort gaat ABN Amro weer ‘naar de beurs’. Interessant zal zijn hoe de bank zich gaat presenteren. Op welke wijze is geleerd van het verleden, wat gaat men anders doen, hoe zal de Staat haar belang beschermen en wat voor beschermingsconstructie zal men inzetten? Er is nog weinig losgelaten, maar laten we hopen dat niet terug teruggegrepen wordt op instrumenten die aantoonbaar gefaald hebben en niet in het belang zijn van hen, die direct en indirect bij de bank betrokken zijn. Of dat nu klanten, personeel, dienstverleners, aandeelhouders of belastingbetalers zijn. Voor we het weten giert het kortetermijnresultaat weer als adrenaline door de bestuurskamer. In dit blog houd ik een pleidooi voor een andere benadering van aandeelhouderschap (dit blog is in verkorte vorm ook gepubliceerd in het FD van 25 februari 2015).
Dat Griekenland een probleemland is, weten we zo langzamerhand wel. Of het nog goed gaat komen tussen dat land en de rest van de EU valt inmiddels te bezien, maar wat mij betreft is er geen echte oplossing denkbaar zonder akkoord. Tegelijkertijd is het onwaarschijnlijk hoeveel mis is gegaan op weg naar de huidige situatie. We vergeten kennelijk snel, zijn naïef en/of opportunistisch. Een ‘opfrisblog’ met wat afsluitende gedachten over verleden, heden en toekomst van de Euro en Europa.
De pomphouders in de grensstreek staat het water aan de lippen….althans, als je de BOVAG en andere belangenvertegenwoordigers van deze sector mag geloven. De accijnsverhoging op diesel per 1 januari 2014 van €0,03 per liter heeft naar het schijnt een dramatische stroom dieselvluchtelingen de grens over gedreven en brengt de sector tot wanhoop. Om de sector van een ondergang te behoeden heeft een aantal betrokkenen een kort geding aangespannen tegen de Staat waarin op 3 februari uitspraak wordt gewezen. Deze blog tracht op basis van argumenten en feiten te laten zien dat de werkelijkheid een stuk minder dramatisch hoeft te zijn dan wordt voorgesteld en dat objectief beschouwd omrijden voor goedkopere diesel in het algemeen geld kost, en niet oplevert.
De laatste week is er terecht veel aandacht geweest voor de situatie in Frankrijk na de verschrikkelijke terreurdaden die daar hebben plaatsgevonden. Dit was voor mij weer aanleiding mijn blik te richten op het Midden-Oosten waar zich de belangrijkste (maar zeker niet de enige) voedingshaard voor extremisme bevindt. Onze afhankelijkheid van olie heeft belangrijke invloed gehad op ‘ons’ doen en laten in de regio. Geconstateerd kan worden dat dit niet altijd goed heeft uitgepakt. Dit doet vragen rijzen over hoe we hier mee om moeten gaan en volgende generaties (zowel hier als daar) perspectief kunnen geven op een uitkomst zonder vrees en onderdrukking. Een zoektocht naar alternatieven in een regio gedomineerd door onmogelijkheden.
Hoewel de Eerste Kamer na een aanvankelijk ongewenst onthaal in 1814 inmiddels als instituut ingesleten is en bijdraagt tot een evenwichtig wetgevingsproces, is er toch aanleiding stil te staan bij de vraag of zij in haar huidige vorm ook niet teveel een obstakel is binnen het toch al smalle spanningsveld van de Nederlandse politiek. Als dat het geval is, dringt de vraag zich op hoe de waarde van het instituut behouden kan worden zonder de nadelen die deze interactie met zich meebrengt uit het oog te verliezen. In deze blog probeer ik daar een antwoord op te vinden.